บันไดไม่ใช่เพียงโครงสร้างที่ใช้สำหรับเชื่อมต่อระหว่างชั้นของบ้านเท่านั้น แต่ยังเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ช่วยเสริมสร้างบรรยากาศและสะท้อนรสนิยมของผู้อยู่อาศัย วัสดุที่ได้รับความนิยมอย่างยาวนานและยังคงความคลาสสิกเหนือกาลเวลาคือ “ไม้บันได” ด้วยสัมผัสที่เป็นธรรมชาติ ความอบอุ่น และความสวยงามของลวดลายเฉพาะตัว ไม้บันไดจึงเป็นทางเลือกที่ตอบโจทย์ทั้งด้านความสวยงาม ความรู้สึกสบายเท้าขณะก้าวเดิน และความปลอดภัย อย่างไรก็ตาม การเลือกและดูแลรักษาไม้บันไดให้เหมาะสมกับการใช้งานและคงทนยาวนานนั้น จำเป็นต้องมีความเข้าใจในคุณสมบัติของไม้แต่ละประเภท บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกข้อมูลสินค้าไม้บันไดเพื่อเป็นแนวทางในการตัดสินใจที่คุ้มค่าที่สุด

ทำความรู้จักกับ “ไม้บันได”: เสน่ห์ที่ธรรมชาติสร้างสรรค์

ไม้บันไดหมายถึง ส่วนของบันไดที่ทำจากวัสดุไม้ ไม่ว่าจะเป็นส่วนของ ลูกนอน (ส่วนที่ใช้เหยียบ) หรือ ลูกตั้ง (ส่วนแนวตั้งระหว่างลูกนอน) ซึ่งเป็นวัสดุที่ให้ความรู้สึกนุ่มนวล ไม่ลื่นจนเกินไป จึงมอบความปลอดภัยในการใช้งาน ไม้บันไดมีหลากหลายรูปแบบให้เลือก ตั้งแต่บันไดไม้จริงทั้งชิ้น ไปจนถึงวัสดุไม้แปรรูปและไม้สังเคราะห์ ที่พัฒนาขึ้นมาเพื่อตอบโจทย์ด้านราคา ความคงทน และการดูแลรักษาที่แตกต่างกัน

ประเภทของไม้บันไดที่นิยมใช้ในปัจจุบัน

การแบ่งประเภทไม้บันไดสามารถแบ่งได้ตามชนิดของวัสดุหลักที่นำมาใช้ ซึ่งแต่ละชนิดก็มีคุณสมบัติและราคาที่แตกต่างกันออกไป:

1. ไม้บันไดจริง (Solid Wood Staircase)

คือไม้ที่มาจากธรรมชาติทั้งชิ้น ผ่านกระบวนการอบแห้งเพื่อลดความชื้นและป้องกันการบิดงอ เป็นตัวเลือกที่ให้ความสวยงามของลายไม้ที่เป็นเอกลักษณ์ แข็งแรง ทนทาน และมีอายุการใช้งานยาวนาน แต่มีราคาสูงและอาจมีการยืดหดตัวตามสภาพอากาศเมื่อเวลาผ่านไป

ตัวอย่างไม้จริงที่นิยม:

ไม้สัก: ได้รับความนิยมสูงสุด เพราะแข็งแรง ทนทาน มีลวดลายสวยงาม และที่สำคัญคือ ทนต่อปลวก ได้ดี

ไม้แดง/ไม้เต็ง/ไม้มะค่า: เป็นไม้เนื้อแข็งที่มีความแข็งแรงสูง ทนทานต่อการสึกหรอและแรงกระแทก เหมาะสำหรับการใช้งานหนัก แต่ราคาสูงและมีน้ำหนักมาก

ไม้ตะแบก: ไม้เนื้อแข็งปานกลาง สีขาวอมเทา ลายไม้ชัด ทนปลวก ราคากลางๆ นิยมใช้ภายใน

ไม้ยางพารา: ราคาประหยัด เนื้อไม้สีขาวครีม ย้อมสีได้ง่าย แต่ต้องผ่านการเคลือบสารกันปลวกและเชื้อราอย่างดี

2. ไม้บันไดแปรรูป/วิศวกรรม (Engineered Wood)

เป็นวัสดุที่นำไม้จริงมาผ่านกระบวนการทางวิศวกรรมเพื่อเพิ่มคุณสมบัติและลดข้อจำกัดของไม้จริง มักมีราคาถูกกว่าไม้จริงทั้งชิ้น

ไม้จริงเอ็นจิเนียร์ (Engineered Wood): โครงสร้างด้านในทำจากวัสดุอื่นๆ และปิดทับผิวหน้าด้วยแผ่นไม้จริง (Veneer) ทำให้ยังคงความสวยงามของลายไม้จริง มีความทนทานต่อความชื้นและการบิดตัวได้ดีกว่าไม้จริงทั้งชิ้น

ไม้ยางพาราประสาน (Finger Joint Wood): นำชิ้นไม้ยางพาราเล็กๆ มาต่อประสานกันเป็นแผ่น มีราคาไม่แพง ทนทานต่อการโก่งตัว และสามารถทำสีได้หลากหลาย

3. ไม้บันไดสังเคราะห์ (Synthetic/Composite Wood)

เป็นวัสดุทางเลือกที่ผลิตจากส่วนผสมของผงไม้/ไฟเบอร์ และสารเคมีต่างๆ เพื่อให้มีคุณสมบัติที่ทนทานต่อสภาพแวดล้อมและแมลง

ไม้ไฟเบอร์ซีเมนต์ (Fiber Cement): ผลิตจากปูนซีเมนต์พอร์ตแลนด์และไฟเบอร์เซลลูโลส มีความแข็งแรงสูง ทนทานต่อความชื้น ปลวกไม่กิน และสามารถใช้งานได้ทั้งภายในและภายนอก (เช่น ไม้บันไดเฌอร่า)

บันไดไม้ MDF/วีว่าบอร์ดปิดผิวลามิเนต: โครงสร้างหลักเป็นแผ่นใยไม้อัดความหนาแน่นสูงหรือวีว่าบอร์ด แล้วปิดทับด้วยแผ่นลามิเนตลายไม้ ราคาถูก ติดตั้งง่าย มีลายไม้ให้เลือกหลากหลาย แต่ความทนทานต่อแรงกระแทกและความชื้นอาจไม่สูงเท่าไม้จริงหรือไฟเบอร์ซีเมนต์

ไม้สังเคราะห์ WPC (Wood Plastic Composite): ผลิตจากผงไม้ผสมพลาสติก นิยมใช้ในงานภายนอกเนื่องจากทนทานต่อความชื้นและแมลงได้ดี แต่ผิวสัมผัสมักจะหยาบกว่าและไม่เหมาะกับการเดินเท้าเปล่าภายในบ้าน

เทคนิคการเลือกไม้บันไดให้ “ตอบโจทย์”

การเลือกไม้บันไดที่เหมาะสมควรพิจารณาจากปัจจัยสำคัญหลายด้าน:

งบประมาณ (Budget):

• หากงบประมาณสูงและต้องการความสวยงามทนทานสูงสุด: ไม้จริง (สัก, มะค่า, แดง)
• หากต้องการความสวยงามของไม้จริงในราคาที่จับต้องได้: ไม้จริงเอ็นจิเนียร์, ไม้ตะแบก, ไม้เต็ง
• หากต้องการวัสดุทนทานต่อปลวกและภายนอก/ภายใน ราคาปานกลาง: ไม้ไฟเบอร์ซีเมนต์
• หากงบจำกัด: ไม้ยางพาราประสาน, บันไดลามิเนต

ความแข็งแรงและทนทาน (Durability): บันไดเป็นส่วนที่รับน้ำหนักและแรงกระแทกจากการใช้งานเป็นประจำ ควรเลือกไม้เนื้อแข็งหรือวัสดุที่มีความหนาแน่นสูง เช่น ไม้สัก ไม้แดง หรือไม้ไฟเบอร์ซีเมนต์

สถานที่ติดตั้ง (Location):

ภายในอาคาร: สามารถใช้ไม้ได้เกือบทุกชนิด โดยเน้นความสวยงามของลายไม้และความนุ่มนวลของผิวสัมผัส
ภายนอกอาคาร: ควรเลือกไม้ที่มีคุณสมบัติทนแดด ทนฝน และทนต่อความชื้นสูง เช่น ไม้ตะเคียนทอง, ไม้ไฟเบอร์ซีเมนต์, ไม้ WPC

ความต้านทานต่อปลวกและแมลง (Pest Resistance): หากกังวลเรื่องปลวก ควรเลือกไม้ที่มีสารตามธรรมชาติป้องกันปลวก เช่น ไม้สัก หรือเลือกใช้วัสดุสังเคราะห์ที่ปลวกไม่กิน เช่น ไม้ไฟเบอร์ซีเมนต์

การทำความสะอาดและบำรุงรักษา (Maintenance): ไม้จริงอาจต้องมีการขัดเคลือบผิวใหม่เมื่อใช้งานไปนานๆ ส่วนไม้สังเคราะห์มักจะดูแลรักษาง่ายกว่า

เคล็ดลับการดูแลรักษาไม้บันไดเพื่ออายุการใช้งานที่ยาวนาน

ไม่ว่าคุณจะเลือกไม้ชนิดใด การดูแลรักษาที่ถูกวิธีจะช่วยให้บันไดของคุณสวยงามและแข็งแรงไปอีกหลายสิบปี:

ทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ: กวาดและดูดฝุ่นเป็นประจำเพื่อป้องกันไม่ให้เศษหินหรือสิ่งสกปรกไปขูดขีดผิวไม้ ใช้ผ้าบิดหมาดๆ หรือม็อบดันฝุ่น เช็ดถูด้วยน้ำยาทำความสะอาดสำหรับพื้นไม้โดยเฉพาะ
หลีกเลี่ยงน้ำขัง: ควรรีบเช็ดน้ำหรือของเหลวที่หกบนบันไดไม้ทันที โดยเฉพาะไม้จริง เพื่อป้องกันการสะสมความชื้นและการพองตัวของไม้
ป้องกันรอยขีดข่วน: ติดแผ่นสักหลาดใต้ขาเฟอร์นิเจอร์ที่วางใกล้บันได และระมัดระวังการลากสิ่งของที่มีคม
การบำรุงผิวไม้: สำหรับไม้จริง ควรมีการขัดเงาหรือเคลือบสารป้องกันผิวไม้ (เช่น น้ำมัน, แว็กซ์, ยูรีเทน) ตามระยะเวลาที่เหมาะสม เพื่อป้องกันการซีดจางและรอยขีดข่วน

ไม้บันไดคือการลงทุนในคุณภาพและความสวยงามที่ยั่งยืน การเลือกสรรอย่างพิถีพิถันโดยพิจารณาจากคุณสมบัติของไม้แต่ละชนิด ควบคู่ไปกับการดูแลรักษาที่ถูกต้อง จะทำให้บันไดไม้ของคุณไม่เพียงแต่เป็นทางขึ้นลงที่มั่นคง แต่ยังเป็นงานศิลปะชิ้นเอกที่ช่วยเพิ่มมูลค่าและความอบอุ่นให้กับบ้านของคุณได้อย่างแท้จริง

ที่มารูปภาพ : kswood.com